Zarządzanie nieobecnościami pracowników to jeden z kluczowych obszarów, który można usprawnić dzięki digitalizacji. Nowoczesne narzędzia umożliwiają precyzyjne, zgodne z przepisami i szybkie usprawiedliwianie nieobecności oraz udzielanie zwolnień od pracy – bez zbędnej biurokracji. Cyfrowa obsługa nieobecności to nie tylko wygoda dla działu kadr, lecz także większa przejrzystość dla pracowników i mniejsze ryzyko błędów w ewidencji. Poniżej omawiamy, jak konkretne funkcje systemów IT wspierają zgodność z przepisami, automatyzują sposób usprawiedliwiania nieobecności oraz porządkują procesy związane z udzielaniem pracownikom zwolnień od pracy.
Nowoczesne systemy kadrowe znacząco ułatwiają obsługę nieobecności w pracy, zapewniając zgodność z przepisami prawa pracy oraz ułatwiając dokumentowanie przyczyn usprawiedliwiających nieobecność pracownika. Pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności, przewidywanym okresie jej trwania i formie jej usprawiedliwienia – np. poprzez oświadczenie pracownika lub zaświadczenie lekarskie.
W praktyce oznacza to gromadzenie danych o nieobecności pracownika, takich jak np. przyczyna nieobecności, przewidywany okres jej trwania, data zawiadomienia pracodawcy, forma zgłoszenia (np. oświadczenie pracownika, kopia zaświadczenia lekarskiego wystawionego przez lekarza lub dokumentacja z organu prowadzącego postępowanie), a także adnotacje potwierdzające stawienie się do pracy po zakończeniu nieobecności.
Dzięki cyfryzacji firmy mogą łatwiej zarządzać procesami związanymi z pracą oraz udzielaniem pracownikom zwolnień, rejestrować przyczynę nieobecności pracownika i szybko reagować na sytuacje, które uniemożliwiają stawienie się w pracy. Automatyczne workflow uwzględnia również sposób zawiadomienia pracodawcy, przewidywany okres nieobecności oraz np. adnotacje potwierdzające rozpoczęcie pracy po nieobecności, co ma kluczowe znaczenie przy rozliczaniu świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego.
Nieobecności pracowników w pracy są regulowane przede wszystkim przez Kodeks pracy oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy, oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U. z 1996 r. nr 60 poz. 281, tekst jednolity: Dz.U. z 2014 r. poz. 1632).
Kodeks pracy określa ogólne obowiązki pracownika, w tym konieczność stawienia się do pracy i informowania pracodawcy o przyczynach nieobecności, natomiast rozporządzenie precyzuje, w jakich sytuacjach nieobecność może być uznana za usprawiedliwioną oraz jakie dokumenty potwierdzające są wymagane.
Jak już podkreślaliśmy, pracownik ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności, przewidywanym okresie jej trwania i – w zależności od sytuacji – dostarczyć zaświadczenie lekarskie, oświadczenie lub inny dokument (np. wezwanie do osobistego stawienia się przed organem państwowym).
Co istotne, przepisy dopuszczają zgłoszenie nieobecności za pośrednictwem innego środka łączności, a za datę zawiadomienia uznaje się dzień przekazania tej informacji. Szczegółowe zasady informowania mogą być dodatkowo uregulowane w regulaminie pracy danego zakładu, jednak muszą pozostawać w zgodzie z przepisami powszechnie obowiązującymi.
Systemy cyfrowe pozwalają ewidencjonować te informacje w sposób zgodny z przepisami – uwzględniając datę zawiadomienia, charakter zgłoszenia (np. osobiste, telefoniczne, mailowe), a także źródło dokumentu – czy pochodzi on np. od organu prowadzącego postępowanie, organu administracji rządowej, samorządu terytorialnego, czy też np. w związku z powszechnym obowiązkiem obrony.
O dokumentowaniu nieobecności w pracy przeczytasz tutaj
W nowoczesnych systemach kadrowych proces usprawiedliwiania nieobecności w pracy nie kończy się na złożeniu oświadczenia pracownika czy dostarczeniu kopii zaświadczenia lekarskiego wystawionego przez lekarza. To początek uporządkowanego workflow, który umożliwia automatyczne przetwarzanie informacji o przyczynie nieobecności pracownika, jej przewidywanym okresie, formie zgłoszenia oraz dacie wpływu.
Cyfrowa obsługa pozwala przypisać sprawę odpowiednim osobom, śledzić status oraz reagować w razie braku wymaganych dokumentów lub niespełnienia przepisów prawa pracy obowiązujących danego pracodawcę. Dzięki temu cały proces, od przyjęcia dokumentu po jego akceptację, pozostaje zgodny z przepisami i transparentny – zarówno dla działu kadr, jak i samego pracownika.
Anna miała rozpocząć pracę o 8:00, ale rano dowiedziała się, że z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, do którego uczęszcza jej dziecko, nie może pojawić się w pracy. Zgodnie z przepisami prawa pracy obowiązującymi danego pracodawcę, była obowiązana niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania. Korzystając z portalu pracowniczego, przesłała oświadczenie pracownika potwierdzające konieczność sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, co mieści się w katalogu przyczyn przewidzianych tymi przepisami jako przyczyna usprawiedliwiająca nieobecność pracownika w pracy.
Zgłoszenie, dokonane za pośrednictwem innego środka łączności, zostało automatycznie zarejestrowane i przesłane do przełożonego oraz działu kadr. System uwzględnił datę zawiadomienia, sposób zgłoszenia i wygenerował zadania w workflow – zgodnie z przepisami dotyczącymi sposobu usprawiedliwiania nieobecności i zasad udzielania pracownikom zwolnień od pracy.
Po akceptacji przez przełożonego, dział kadr zatwierdził nieobecność pracownika jako usprawiedliwioną, przypisując jej odpowiedni kod w ewidencji. Cały proces, od zgłoszenia do archiwizacji, odbył się cyfrowo – bez drukowania dokumentów, bez opóźnień i w pełnej zgodzie z wytycznymi Ministra Pracy i Polityki oraz regulacjami dotyczącymi świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Wybór jednego, zintegrowanego systemu do obsługi nieobecności to realna oszczędność czasu i eliminacja błędów wynikających z pracy na wielu niespójnych narzędziach.
XPRIMER.HRM pozwala zarządzać całym procesem – od zgłoszenia nieobecności, przez obieg dokumentów i akceptacje, aż po rozliczenie i raportowanie – w jednym, spójnym środowisku. Dzięki temu użytkownicy mają pełną kontrolę nad danymi, a działy kadr mogą działać szybciej, sprawniej i zgodnie z obowiązującymi procedurami. Zamiast przełączać się między systemami, wszystko dzieje się w jednej platformie – intuicyjnie i bez zbędnych komplikacji.
W modelu tradycyjnym obsługa usprawiedliwiania nieobecności opiera się na dokumentach papierowych, wymianie wiadomości e-mail lub zgłoszeniach ustnych. Brakuje tu spójnego obiegu informacji, co utrudnia zachowanie zgodności z terminami określonymi w przepisach oraz powoduje ryzyko rozbieżności między ewidencją kadrową a planowaniem pracy.
W ujęciu cyfrowym proces jest zdefiniowany, powtarzalny i możliwy do śledzenia. System rejestruje datę i formę zgłoszenia, weryfikuje kompletność danych, przypisuje odpowiedzialność na poszczególnych etapach oraz przechowuje dokumentację zgodnie z wymogami rozporządzenia z 15 maja 1996 r. To nie tylko narzędzie ewidencyjne, ale także sposób na zapewnienie zgodności z przepisami w warunkach organizacyjnych, gdzie czas reakcji i dokumentowania ma znaczenie praktyczne i formalne.
Obsługa nieobecności nie dotyczy wyłącznie działu kadr – obejmuje również przełożonych liniowych, pracowników oraz osoby odpowiedzialne za planowanie pracy i dostępność zasobów. Każda z tych ról ma inny zakres odpowiedzialności, inny moment wejścia w proces i inne oczekiwania dotyczące informacji.
W systemie takim jak XPRIMER.HRM poszczególne etapy – zgłoszenie, akceptacja, kwalifikacja, rozliczenie – są wyraźnie rozdzielone, a każda akcja zostawia ślad w logice workflow. Eliminuje to niepewność związaną z nieformalnymi uzgodnieniami i pozwala przełożonym podejmować decyzje w oparciu o aktualny stan danych. Z perspektywy kadrowej oznacza to większą przejrzystość i możliwość audytu całego procesu, od pierwszego zgłoszenia po przypisanie nieobecności do kategorii ewidencyjnej.
W przypadku kontroli ze strony PIP, ZUS lub audytora wewnętrznego jednym z kluczowych obszarów oceny jest sposób dokumentowania nieobecności pracowników – zarówno pod względem zgodności z przepisami, jak i terminowości działań. System cyfrowy, który rejestruje dokładny czas zgłoszenia, rodzaj dokumentu, podstawę prawną i przebieg akceptacji, tworzy automatyczny rejestr zdarzeń – ważny nie tylko operacyjnie, ale również dowodowo.
Brak konieczności ręcznego wyszukiwania dokumentów, potwierdzeń czy adnotacji znacząco skraca czas przygotowania do kontroli i ogranicza ryzyko formalnych uchybień. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w których przyczyna nieobecności wymaga interpretacji w kontekście rozporządzenia (np. wezwanie do stawienia się przed organem, konieczność sprawowania opieki czy przypadek odosobnienia). zwalczaniu chorób zakaźnych odosobnienia pracownika przyczyn przewidzianych tymi przepisami.
Warto wiedzieć, że dowodami usprawiedliwiającymi nieobecność w pracy są:
zaświadczenie lekarskie,
oświadczenie pracownika potwierdzające odbycie podróży służbowej w godzinach nocnych, zakończonej w takim czasie, że do rozpoczęcia pracy nie upłynęło 8 godzin – w warunkach uniemożliwiających odpoczynek nocny,
decyzja właściwego państwowego inspektora sanitarnego, wydana zgodnie z przepisami o zwalczaniu chorób zakaźnych – w razie odosobnienia pracownika z przyczyn przewidzianych tymi przepisami,
imienne wezwanie pracownika do osobistego stawienia się w charakterze strony lub świadka, wystosowane przez:
organ właściwy w sprawach powszechnego obowiązku obrony,
organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego,
sąd,
prokuraturę,
policję,
organ prowadzący postępowanie w sprawach o wykroczenia.
Ponadto dowodami pracowników będących rodzicami mogą być także:
oświadczenie pracownika o nieprzewidzianym zamknięciu żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza – w przypadku konieczności sprawowania przez pracownika osobistej opieki nad zdrowym dzieckiem (dotyczy rodziców lub opiekunów prawnych dzieci do lat 8),
oświadczenie pracownika o chorobie niani lub dziennego opiekuna oraz kopia zaświadczenia lekarskiego, stwierdzającego niezdolność do pracy (konieczna jest także umowa z nianią lub opiekunem). Dotyczy rodziców lub opiekunów prawnych dzieci do lat 3.
tel. +48 32 420 74 20
kontakt@eqsystem.pl
eq system sp. z o.o.
ul. św. Antoniego 50
41-303 Dąbrowa Górnicza
NIP 6292263139
KRS 0000175772
REGON 278119464
eq system technology sp. z o.o.
ul. św. Antoniego 50
41-303 Dąbrowa Górnicza
NIP 6370102776
KRS 0000108452
REGON 270535105
BDO 000308806
eq system consulting sp. z o.o.
ul. św. Antoniego 50
41-303 Dąbrowa Górnicza
NIP 6793096787
KRS 0000486510
REGON 122987434
eq system scandinavia oy
tel. +358 40 5570411
kari.juntunen@eqsystem.fi
Copyright © 2021 by eq system. All Rights Reserved.